درمان کم‌خونی با ملاقه فلزی؟!

چه اتفاقی می‌افتد که بدن دچار کم‌‌خونی یا فقرآهن می‌شود؟

کم‌خونی انواع مختلفی دارد اما کم‌خونی تغذیه‌ای یعنی کمبود ویتامین‌B12، اسیدفولیک و آهن. این در حالی است که آهن یکی از فراوان‌‌ترین عناصر در پوسته زمین است. باید بدانیم فقرآهن حتما با کم‌خونی همراه نیست و باید مراحلی در بدن طی شود تا فرد دچار کم‌خونی شود. در حقیقت اگر فقرآهن درمان نشود، می‌تواند فرد را دچار کم‌خونی کند. فقرآهن دلایل مختلفی دارد، کمبود دریافت آهن یا وجود مهارکننده‌های جذب آهن در رژیم‌غذایی افراد. به طور مثال، انواع گوشت‌ها یعنی هم گوشت قرمز و هم سفید، دارای مقادیر زیادی آهن هستند اما قابلیت جذب آهن در گوشت قرمز بیشتر است. همچنین موادغذایی که جوش‌شیرین یا pH قلیایی دارند، مانع از جذب آهن در بدن می‌شوند. یکی دیگر از عوامل کمبود آهن به دلیل دفع خون از بدن است. یعنی افرادی که کولیت زخمی، زخم‌معده یا روده و بواسیر دارند و زنان در سنین باروری به دلیل قاعدگی دچار کمبود آهن می‌شوند و زنانی که از IUD استفاده می‌کنند یا خونریزی‌های شدید دارند در معرض کمبود آهن هستند.

 آهنی که در موادغذایی وجود دارد به چه شکل است؟

آهن در موادغذایی که ما مصرف می‌کنیم، به شکل آلی و معدنی است. منابع دارویی یعنی مکمل‌های حاوی آهن و اشیای آهنی، معدنی هستند و غذاهایی با منشأ گیاهی و حیوانی حاوی آهن‌ آلی‌اند و آهن آلی جذب بهتری نسبت به آهن معدنی دارد.

 در تبلیغ این ملاقه آهنی (حوم) آمده مغز برای سلامت به 6 میلیارد یون آهن نیاز دارد که با استفاده از این ملاقه، این نیاز برطرف می‌شود. به نظر شما چه نقدی به این ادعا وارد است؟

یکی از شگردهای عوامفریبی این است که همیشه واقعیت را با دروغ بیامیزیم. شکی نیست که کارکرد مغز به آهن وابسته است و کمبود آهن در کارکرد ذهنی افراد تاثیر می‌گذارد اما آهن به تنهایی در غذا قابلیت جذب ندارد و علاوه بر آن، گروه‌های اصلی موادغذایی، تمام مواد مغذی را در کنار هم برای بدن تامین می‌کنند و در واقع، عملکرد هر ارگان با مجموعه این مواد مغذی با نسبت‌های متعادل فراهم می‌شود.

 آیا این باور که قرص آهن روی کبد تاثیر می‌گذارد، درست است؟

مکمل‌های آهن از آهن معدنی تشکیل شده‌اند که به شکل نمک است و نوع سولفات آهن قابلیت جذب بالایی دارد. آهن به خودی خود یک سم است و می‌تواند مسمومیت‌زا باشد و یکی از عوامل مسمومیت می‌تواند آسیب کبدی باشد ولی باید توجه داشته باشیم قرص آهن بر مبنای تشخیص پزشک و علت کم‌خونی و فقرآهن در یک دوره زمانی مشخص و با دوز مشخص تجویز می‌شود. میزان نیاز افراد به آهن، با توجه به سن، جنس و شرایط جسمی تفاوت می‌کند. فقرآهن در خانم‌ها به‌خصوص در سنین باروری شایع‌تر و در مردان شیوع کمتری دارد. به طور متوسط هر فرد روزانه به 12 میلی‌گرم آهن نیاز دارد و هر 100 گرم گوشت قرمز، دارای 2 میلی‌گرم و هر 100 گرم عدس، دارای 7 میلی‌گرم آهن است.

 در کشور ما، آهن بیشتر از چه منابعی تامین می‌شود؟

در سال 80-79 انستیتو تحقیقات تغذیه کشور در مورد الگوی مصرف موادغذایی تحقیقی انجام داد که مشخص شد درصد قابل‌توجهی از آهن دریافتی مردم از نان و غلات تامین می شود اما به هر حال گوشت‌های قرمز و سفید هم مقادیر فراوانی آهن دارند.

ملاقه فلزی واقعا به درد می‌خورد؟

یادتان باشد که در ابتدا باید کمبود آهن در افراد تشخیص داده شود، بعد علت آن را پیدا کنیم و سپس با دوز مشخص و در دوره زمانی موردنیاز، قرص آهن تجویز شود. آهن معمولی قابلیت جذب ندارد، تازه اگر فرض کنیم که ملاقه آهنی در غذا، آهن مورد نیاز بدن را تامین کند، مقدار آن اهمیت دارد چون غلظت آهن در یک لیتر غذا یا 5 لیتر تفاوت می‌کند. به علاوه برخی افراد نیازی به آهن ندارند و دریافت اضافی آهن می‌تواند زمینه برخی از بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی- عروقی را در آنها فراهم کند. همچنین گروه‌های سنی مختلف نیازشان به آهن متفاوت است. به همین دلیل افراد برای تامین آهن مورد نیازشان نباید از گذاشتن هر شی آهنی در غذای در حال پخت استفاده کنند.